- Architectuur & development
Als zoon van een meubelmaker had hij nooit gedacht dat zijn toekomst zich buiten het bedrijf van zijn vader zou afspelen. Peter Zumthor begon in 1979 toch zijn eigen architectenbureau in Haldenstein in Zwitserland en is nu een van de belangrijkste hedendaagse architecten. Toch is zijn oeuvre bewust heel beknopt gebleven.
Dat Peter Zumthor een van de meest invloedrijke hedendaagse architecten wordt genoemd, is geen verrassing. Hij won in 2009 voor zijn hele oeuvre de meest illustere prijs van de architectuur, de Pritzkerprijs. En dat ondanks dat hij zijn praktijk heel klein houdt en zijn werk onaangeroerd blijft door mode of trends.
Hij werd geboren in 1943 in Bazel en studeerde er vanaf 1958 aan de kunstacademie om meubelmaker te worden. Toen het minimalisme halverwege de jaren zestig zijn intrede deed, raakte hij meer en meer geïnteresseerd in architectuur. En zo begon zijn verhaal. In 1966 studeerde hij af aan het Pratt Institute in New York. Hij deed een aantal jaren restauratieprojecten voor de afdeling monumentenzorg in Graubünden om in 1979 uiteindelijk zijn eigen architectenbureau te beginnen.
In Haldenstein, een bergdorp in Zwitserland, is Zumthors kantoor gevestigd waar een klein team van een dertigtal medewerkers werkt aan toekomstige projecten. Daar zijn betekent voor hem kunnen genieten van de natuur, omringd door de mensen die voor hem belangrijk zijn, zijn familie en collega’s.
Zowat de meest invloedrijke architect van de 20ste en 21ste eeuw
Zumthor heeft ondanks zijn 40-jarige carrière slechts 20 projecten op zijn palmares staan, maar dat doet hij bewust. Hij houdt van een trage, compromisloze benadering van architectuur. Mooie gebouwen creëren die concentratie, studie en veel tijd vergen, is voor hem belangrijk. Al heeft het adjectief ‘mooi’ in Zumthors taal niet alleen een esthetische betekenis: "Elk klein ding wordt belangrijk als het deel uitmaakt van iets groters, de evolutie van de tijd en de natuur. Het geldt voor ieders leven, maar ook voor de architectuur. Ik ben geïnteresseerd in ruimtes die een verbinding worden: tussen mensen, met het landschap, en vooral met wat er al is. Architectuur moet een band met de geschiedenis stimuleren, maar tegelijkertijd ook eigentijdsheid produceren. Als er geen voorwaarden zijn om deze mix te creëren, begin ik er niet eens aan,” zei Zumthor ooit.
THERME VALS
Zijn eerste realisaties bevonden zich allemaal in Zwitserland, waaronder het kuuroord Therme Vals in Graubünden. Het werd gebouwd op natuurlijke warmwaterbronnen. Het kuuroord opende in 1996 en is nog steeds een van de meest geliefde projecten van Zumthor. Het bouwwerk bestaat uit lagen kwartsietsteen die in de omgeving te vinden zijn. Zijn combinatie van steen, licht en water maken het tot een majestueus gebouw. Slechts twee jaar naar de opening werd het al benoemd tot nationaal monument.
BRUDER KLAUS KAPELLE
Het was de Duitse boer Hermann-Josef Scheidtweiler die Peter Zumthor vroeg om een kapel te ontwerpen ter ere van Bruder Klaus (Nicolaas van Flüe), de patroonheilige van Zwitserland die zelf uit een boerenfamilie kwam en door Scheidtweiler als beschermheilige voor vruchtbaar leven werd aanbeden. De boer had eigenlijk geen idee wie de architect was, hij had gewoon zijn naam gezien in de krant en hem opgebeld. Zumthor besloot om de opdracht aan te nemen omdat Bruder Klaus ook de favoriete beschermheilige was van zijn moeder.
Peter Zumthor die eigenlijk veel te duur zou zijn voor zo’n privéproject, wist de kosten te drukken door een simpel doch uniek ontwerp te maken. Dunne boomstammen werden de bekisting voor het beton. Nadat het beton eromheen zat, werd binnenin de kapel een smeulend vuur aangestoken dat drie weken brandde. De boomstammen geraakten daardoor verkoold wat een speciaal effect geeft aan de binnenkant. Honderden ronde gaatjes zorgen voor een unieke lichtinval. De volledige kapel werd grotendeels gebouwd door de boer en zijn familie zelf.
Meer projecten volgden, waaronder het Kolumba Museum in Keulen en Kunsthaus Bregenz in Oostenrijk. Naast de Pritzkerprijs won Zumthor nog vele andere prijzen zoals de RIBA Gold Medal en de Mies van der Rohe Award. Binnenkort werkt hij trouwens samen met onze partner Triple Living aan een bouwproject in Antwerpen. Wij kijken alvast uit naar het resultaat!
Foto’s ©EGHN, ©Global Image Creation & ©Gunnar Tameer Eden/pp/Agenture ProfiPress