- Architectuur
Als een van de meest geprezen en bekende architecten van ons land blijven de ogen altijd gericht op Vincent Van Duysen. Voor zijn meest recente project waagde de meesterarchitect zich aan wijndomein Valke Vleug en ook dit keer zijn we weer gefascineerd door het sublieme eindresultaat.
Voor het project Valke Vleug werkte Vincent Van Duysen samen met wijnboetiek Vinetiq. Deze zaak begon voor Pieter Raeymakers als droom om ooit zelf wijn te maken, maar groeide in vier jaar uit tot een wijnzaak met nog twee andere vennoten Jan Van Lacker en Johan Stoffels. Ze maken niet enkel zelf Belgische wijn, maar importeren ook andere wijnen van over de hele wereld. Valke Vleug is het eerste wijndomein en de thuis van Vinetiq waar in 2016 de eerste aanplant gedaan werd. Voor deze bruisende wijngaard in Liezele bij Puurs-Sint-Amands ontwierp Van Duysen een hedendaagse wijnhoeve, waarin de wijnmakerij, -kelder en -salon huizen, en wijnhuis in harmonie met de omgeving. Want net zoals voor de wijn de natuur het belangrijkste ingrediënt is, was dat ook het geval voor het architecturale aspect van Valke Vleug. Van Duysen gaf ons een exclusieve blik in dit unieke project dat duidelijk zijn handtekening van subliem essentialisme draagt. 
De duidelijke handtekening van Van Duysens subliem essentialisme.
De omgeving, tradities en natuur spelen een grote rol in het gedachtegoed en de werkwijze van Vinetiq. Die elementen moesten dus ook geïntegreerd worden in de architectuur van de wijngaard. Daarom werd het project ingebed in het bestaande landschap en het liet zich daar ook door inspireren. Het domein werd eerst gebruikt om asperges te kweken wat, net als voor wijnbouw, om een lineaire aanplant vraagt en zo voor een horizontaal beeld in het landschap zorgt waar de architect op inspeelde. Verschillende elementen uit de omgeving hadden dan ook een prominente rol in het plan. “De oude eik is naast de gebouwen een protagonist in het project. Het is een centraal ankerpunt op het domein dat tegengewicht geeft aan de woontoren, schaduw biedt aan de paardenpiste en als baken dient voor de horizontale wijngaard. En dan is er natuurlijk ook de Valke Loop, een waterloop met als vroegere naam Valke Vleug. Deze lijkt minder aanwezig maar is een belangrijk onderdeel van het project omdat deze doorheen het wijndomein loopt, het overtollige water afvoert en ook de functionele zone van het erf aan de vierde zijde afsluit van de omliggende natuur.” 
Met de architectuur die Van Duysen ontwierp voor deze mooie locatie brengt hij een hulde aan de oude landbouwgebouwen in Klein Brabant. “Ik zoek steeds op een hedendaagse manier naar aanknopingspunten in de traditie,” vertelt hij ons. Zo werden fundamentele aspecten van een Vlaamse boerderij en het concept van een vierkantshoeve als uitgangspunt behouden. “Het project heeft verschillende onderdelen die een hiërarchie vormen,” aldus Van Duysen. De twee hoofd- gebouwen, de wijnhoeve met wijnmakerij, -kelder en -salon en het wijnhuis, omsluiten samen een binnenhof. Ook de kleuren, constructies en materialen duiden op de hoeve als inspiratiebron. Zo verwijst het donkere hout naar de houten structuren in oude schuren en vormen het hout en staal van de dakvolumes een soort ‘shelter’ die duiden op oude spatconstructies die typisch zijn voor schuren. Naast hout gebruikte Van Duysen beton. “Het gebruik van deze twee contrasteert in het landschap. Beton in een bruingrijze kleur is de basis, het fundament van de gebouwen. De omgeving en het binnenplein zijn verhard in lavasteen die aansluiting vindt met het aardse landschap. Hierdoor loopt het domein door in het landschap zonder duidelijke grens.” De warmte van het hout vult het rationele van de betonnen volumes aan. “De donkere kleuren vormen ook een contrast met het groene karakter van de velden. We werken graag met zulke gelaagdheid en contrast om een warme sensualiteit te bereiken. De gelaagdheid zit niet in een veelheid aan materialen, maar kan omschreven worden als een tot de kern komen waardoor authenticiteit, eenvoud en zuiverheid bereikt worden.” 
Vincent Van Duysen vond het een mooie kans om zo’n uniek project te ontwerpen en hoopt in de toekomst nog verder te kunnen evolueren op dit level. “Het was inderdaad de eerste keer dat we een wijndomein ontworpen hebben. We hadden in het verleden wel gelijkaardige typologieën uitgewerkt en hebben deze nu verder kunnen ontwikkelen. Ondertussen hebben we een geschiedenis van dertig jaar met de ambitie verder te groeien op dit architecturale niveau.” Dit artikel verscheen oorspronkelijk in de editie Imagicasa Spring 2020. Je kan dit nummer nog nabestellen via onze webshop en zo het volledige artikel lezen en nog meer ontdekken over Vinetiq en dit unieke wijndomein.
Foto’s © Koen Van Damme