- Architectuur
Leefbaarheid in (grote) steden is een thema dat al van bij het begin centraal staat in Boeri’s carrière. De exponentiële groei van steden wereldwijd, met luchtvervuiling en ontbossing tot gevolg, deden hem kijken naar bomen als oplossing. Ze kunnen CO2 uit de lucht filteren, wat de architect het idee gaf ‘verticale bossen’ te ontwerpen: gebouwen bijna volledig bekleed met bomen en planten. Het Bosco Verticale in Milaan was hiervan het eerste resultaat. Het team van Boeri werkte nauw samen met botanisten, structurele ingenieurs en specialisten. Een half jaar lang waren ze bezig met het bestuderen van en anticiperen op problemen die in de toekomst zouden kunnen ontstaan met de meer dan 20.000 boom- en plantensoorten. De twee groene woontorens zetten het bureau van Boeri definitief op de wereldkaart. Sinds de inauguratie in 2014 groeide het idee van een verticaal bos uit tot een concept dat op diverse plaatsen in Europa, Zuid-Amerika en Azië werd geïmplementeerd. En binnenkort ook in de Antwerpse buurt Nieuw Zuid, want daar wordt hard gewerkt aan het Palazzo Verde.
We kregen de kans de Italiaanse meester enkele vragen te stellen.
Vanwaar die fascinatie voor groen?
"Ik heb geen fascinatie voor groen an sich. Meer een obsessie voor bomen. Ik zie ze als individuen, met een eigen evolutie en intelligentie. Het project ‘7000 Oaks’ van de Duitse kunstenaar Joseph Beuys heeft me sterk geïnspireerd. Daar zit een symboliek achter die me enorm heeft beïnvloed: de metamorfose van mineraal naar natuur. Hoe kunnen we onze stedelijke omgeving demineraliseren? Het is vandaag de dag een brandend actueel thema."
Hoe vertaal je die fascinatie naar de architectuur?
"Hoe meer we de natuur kunnen incorporeren in onze steden, hoe meer we het hoofd kunnen bieden aan de klimaatverandering. Denk maar aan de voordelen: betere luchtkwaliteit, minder energieverbruik en betere biodiversiteit in de steden. En, niet onbelangrijk, een groene omgeving vergroot het geluksgevoel bij de mensen die er wonen. Al die voordelen maken dat de idee van urban forests heel hedendaags is. Wat zeg ik, het is cruciaal voor de komende jaren. Overal ter wereld wordt er nagedacht over hoe we steden groener kunnen maken."
"Overal ter wereld wordt er nagedacht over hoe we steden groener kunnen maken."
Wat trok je aan in het project op Nieuw Zuid?
"Ik ben heel blij dat ik een ontwerp heb mogen maken binnen de krijtlijnen van het masterplan van Studio Secchi-Viganò. Bernardo Secchi is altijd mijn mentor geweest en ik heb zelfs mijn doctoraatsgraad bij hem behaald in Venetië. Hij heeft me geholpen om mijn eigen originele visie te ontwikkelen. Ook Paola Viganò is een fantastische architecte. Ze heeft een heel goed idee van hoe een stadsontwerp eruit moet zien. In de jaren 90 en het begin van de jaren 2000 zag je in steden plots een ontploffing van stijlen en invloeden. De stad verloor zo haar eenheid en structuur. Vandaag proberen steden dat te herstellen door een duidelijke visie te hanteren. Nieuw Zuid is daarvan een mooi voorbeeld: een nieuw stadsdeel dat volgens duidelijke regels wordt uitgebouwd, maar binnen die regels is er ruimte voor architecturale vrijheid."
Wat is het idee achter het ontwerp voor Palazzo Verde?
"We voelden dat het op deze plek in Nieuw Zuid essentieel was om de openheid van het gebouw te benadrukken. Daarom kozen we voor een klein en levendig ontwerp in L-vorm. Daarnaast wilden we de natuur incorporeren in het ontwerp. Door de vorm heeft het gebouw drie grote gemeenschappelijke daktuinen: op de derde, de zesde en de zevende verdieping. Ik wilde een ontwerp maken dat anders is dan dat van de gebouwen errond. Tegelijkertijd wilde ik dat mijn ontwerp wel coherent is met de andere designs. Continuïteit is de beste manier om de context van de buurt te respecteren. Je moet je bewust zijn van wat er rondom je gebeurt om iets te kunnen creëren dat op de juiste manier anders is."
"Middenin een hippe en moderne stad wonen en toch een ongeëvenaarde band met de natuur behouden."
Hoe combineer je groen met een optimale woonkwaliteit?
“In nauwe samenwerking met Laura Gatti hebben we de juiste bomen en planten geselecteerd voor dit specifieke gebouw en hebben we uitvoerig bestudeerd hoe die planten zich in verschillende weersituaties zullen gedragen. We hebben er alles aan gedaan om de leefbaarheid en de woonkwaliteit te optimaliseren. In Palazzo Verde vind je alleen maar doorzonappartementen met veel natuurlijk licht. De connectie met de natuur is overal duidelijk aanwezig. Je hebt de groene daktuinen en het prachtige uitzicht op het intieme groene binnenplein. Ik denk dat we er goed in geslaagd zijn om een levendige plek te creëren waar je middenin een hippe en moderne stad woont, maar toch een ongeëvenaarde band met de natuur behoudt."
All images Courtesy of Triple Living